MAID
Levensloopdata van dienstmeiden in Oost-Vlaanderen, 1830-1930
In deze databank vind je gegevens van individuele dienstmeiden die van het platteland naar de stad Gent migreerden in de loop van de 19de en vroege 20ste eeuw.
Infofiche
Titel: Levenslopen van dienstmeiden in Oost-Vlaanderen
Auteur: Dr. Christa Matthys
Populatie/Onderwerp: dienstmeiden
Regio: Oost-Vlaanderen, België
Periode: 1830-1930
Aantal eenheden: 11 500 personen, 2000 akten
Aantal variabelen: 48
Formaat: CSV, XLS, XML, PDF
Toegankelijkheidsgraad: Geen beperkingen bovenop de algemene gebruiksvoorwaarden van het Queteletcentrum.
Context van de databank
De MAID-databank werd opgesteld door Christa Matthys in het kader van het doctoraatsonderzoek “Sex and the City. Female domestic servants and diffusion of fertility in Flanders, 1830-1930” (promotor Prof. Dr. Isabelle Devos). Dit onderzoek werd gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO).
Levensloopanalyse is sinds de late jaren 1980 de dominante invalshoek binnen de historische demografie. De socio-demografische levenslopen van grote groepen individuen worden gereconstrueerd en bestudeerd om gedragspatronen te ontdekken en te verklaren. De meest geschikte bronnen voor dit soort onderzoek zijn bevolkingsregisters.
België is één van de weinige landen ter wereld die over bevolkingsregisters beschikken en dit al vanaf 1847 (of zelfs vroeger in sommige gemeenten). Zij leveren de basisgegevens voor deze databank. Bevolkingsregisters werden opgesteld per gemeente naar aanleiding van een volkstelling. Zij bevatten alle individuele gegevens uit de census en werden continu aangevuld met nieuwe informatie tot aan de volgende telling. Geboorten, huwelijken, migraties, echtscheidingen en meer werden geregistreerd.
Dankzij deze gedetailleerde informatie is het mogelijk de levens van personen te reconstrueren wanneer zij hun oorsprongsgemeente verlaten. De gegevens uit de bevolkingsregisters werden aangevuld met informatie uit de akten van burgerlijke stand en andere nominale gegevens.
Welke gegevens vind je in deze databank?
De databank (opgesteld in MS Access) bevat de levensloopgegevens van vrouwen geboren in de Oost-Vlaamse gemeenten Assenede (polderregio) en Eine, Heurne en Mullem (zandstreek) tussen 1830 en 1900.
De basispopulatie is samengesteld uit vier generaties vrouwen met als geboortejaren
- 1830-1835
- 1846-1851
- 1860-1865
- 1885
De gegevens over deze vrouwen werden aangevuld met die van hun zussen. Er werden levensloopdata verzameld in hun geboortedorp en in Gent, wanneer zij naar die stad verhuisden. Om praktische redenen was het niet mogelijk ook gegevens uit andere gemeenten te verzamelen. De belangrijkste bron van deze databank zijn immers bevolkingsregisters en deze worden doorgaans nog in de gemeente zelf bewaard.
Deze data werden aangevuld met geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten en eventueel andere beschikbare individuele informatie. In de databank staan de levenslopen tussen het 15de en het 50ste levensjaar centraal. Vrouwen die voor hun 15de overleden of naar een gebied buiten het bereik van de studie verhuisden, zijn dus niet opgenomen.
Hoe kan je gegevens uit de databank consulteren?
De MAID-databank wordt beheerd door het Queteletcentrum. Geïnteresseerden kunnen een gemotiveerde aanvraag richten aan een medewerker van het centrum (Queteletcenter@ugent.be).
Publicaties op basis van MAID
- Matthys, Christa. “Discourses versus life courses: servants’ extramarital sexual activities in Flanders during the nineteenth and early twentieth centuries”. Journal of Urban History 42, nr. 1 (2016): 81–100.
- Matthys, Christa, en Marianne Caron. “La fécondité légitime dans différents agrosystèmes sociaux en Flandre, 1830-1930”. Espace Populations Sociétés. Space Populations Societies, nr. 2014/1 (2014).
- Matthys, Christa. “Domestic servants and diffusion of fertility control in Flanders, 1830–1930”. The History of the Family 18, nr. 4 (2013): 456–80.
- Matthys, Christa. “Sex and the city: female domestic servants and the diffusion of fertility control in Flanders, 1830-1930”. Phd diss., Universiteit Gent, 2012.
- Matthys, Christa. “‘Laet u niet verleiden door de glans der rykdommen’: het huwelijksgedrag van dienstboden in Vlaanderen tijdens de negentiende eeuw”. In Leven in de Lage Landen: historisch-demografisch onderzoek in Vlaanderen en Nederland, 101–19. Jaarboek 2010. Acco, 2010.