S.O.S. Antwerpen
Databank van doodsoorzaken (1820 - 1946)
De databank S.O.S. Antwerpen bevat een gedetailleerde beschrijving van alle doodsoorzaken in de stad Antwerpen van 1820 tot en met 1946. Van elke persoon die tijdens deze periode in de stad stierf, werden zowel de doodsoorzaken als individuele gegevens afkomstig uit andere bronnen samengebracht en gebruiksklaar gemaakt voor wetenschappelijk en ander onderzoek.
Infofiche
Titel: S.O.S. Antwerpen – Databank van Doodsoorzaken
Auteur: Universiteit Gent, Universiteit Antwerpen, Felixarchief Antwerpen en Histories vzw
Populatie/Onderwerp: beschrijving van individuele doodsoorzaken, van persoonskenmerken (naam, geslacht, leeftijd, burgerlijke staat, beroep, ouders) en van omstandigheden van overlijden (datum, adres, begrafenisondernemer, geneesheer, verpleeginstelling, enz.)
Regio: stad Antwerpen
Periode: 1820-1946
Aantal eenheden: 480.611 individuen gestorven op het historisch grondgebied van Antwerpen
Aantal variabelen: 73
Formaat: CSV, XLS, PDF
Toegankelijkheidsgraad: Geen beperkingen bovenop de algemene gebruiksvoorwaarden van het Queteletcentrum
Context van de databank
In het kader van het burgerwetenschapsproject S.O.S. Antwerpen Sociale Ongelijkheid in Sterfte werd een databank ontwikkeld waarin alle personen zijn opgenomen die tussen 1820 en 1946 op het toenmalige grondgebied van de stad Antwerpen zijn overleden. Voor dit project werd de unieke collectie van doodsoorzakenregisters uit deze stad volledig gedigitaliseerd, in een grootschalige geharmoniseerde databank omgezet en gekoppeld aan andere historische bronnen.
De invoer verliep door vrijwilligers onder begeleiding van medewerkers van het Queteletcentrum, die tevens instonden voor de kwaliteitscontrole. Een deel van de gegevens werd gedigitaliseerd via het invoerplatform van Vele Handen.
S.O.S. Antwerpen is een Citizen Science project gefinancierd door de Vlaamse overheid (departement Economie, Wetenschap en Innovatie). Meer info over het project is beschikbaar op de website www.sosantwerpen.be.
Welke gegevens vind je in deze databank?
In de databank S.O.S. Antwerpen worden alle personen opgenomen die tussen 1820 en 1946 op het vroegere grondgebied van de stad zijn overleden. De gegevens zijn voornamelijk gebaseerd op de stedelijke doodsoorzakenregisters die voor de volle periode 1820-1946 bewaard zijn gebleven. Geen enkele andere stad of gemeente in België beschikt over zo’n complete en uitgebreide reeks. De registers vermelden van elke overledene de doodsoorzaak alsook uiteenlopende andere gegevens, zoals de leeftijd, het geslacht, het beroep, de burgerlijke staat, de arts die de doodsoorzaak vaststelde, de begrafenisondernemer en de begraafplaats. De gegevens werden systematisch gecontroleerd en aangevuld met gegevens over het adres en de ouders aan de hand van de overlijdensregisters van de Burgerlijke Stand.
Hoe kan je gegevens uit de databank consulteren?
De databank werd ontwikkeld in functie van uiteenlopend onderzoek. Onderzoekers maken gebruik van de data voor de studie van sterfte, ziekten, epidemieën in relatie tot sociale ongelijkheid en andere fundamentele ontwikkelingen in de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw. De infrastructuur wordt tevens ingezet voor ruimtelijk onderzoek na koppeling met bestaande Geografische Informatiesystemen. Daarnaast komen ook genealogen en niet-professionele geïnteresseerden ruimschoots aan hun trekken door de grote hoeveelheid persoonsgegevens die voor het eerst doorzoekbaar zijn gemaakt.
De databank werd in april 2025 officieel in gebruik genomen. Een gebruiksvriendelijke versie is voor publieksdoeleinden raadpleegbaar op de website van het Felixarchief . Wie gebruik wil maken van de data-infrastructuur kan contact opnemen met een medewerker van het Queteletcentrum (Queteletcenter@ugent.be).
De stand van zaken van het project kan je volgen op www.sosantwerpen.be.